Chuyên gia dinh dưỡng, bác sĩ Trần Ánh Tuyết (Bệnh viện Nguyễn Tri Phương) khuyến cáo rằng, với những bệnh nhân bị tiểu đường tuýp 2 nên có chế độ ăn uống hợp lý để có thể kiểm soát được lượng đường trong máu, tránh những biến chứng nguy hiểm do bệnh gây ra. Việc xây dựng một thực đơn hợp lý cho những bệnh nhân tiểu đường có ý nghĩa vô cùng quan trọng, giúp người bệnh đảm bảo được sức khỏe và khắc phục được căn bệnh này. Dưới đây là chế độ ăn uống hợp lý cho người bị tiểu đường tuýp 2 được các chuyên gia khuyên dùng.
Chế độ ăn cho người bị tiểu đường tuýp 2
Bác sĩ Trần Ánh Tuyết chia sẻ rằng, việc xây dựng chế độ ăn uống những bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 cần phải dựa vào những nguyên tắc nhất định. Người bệnh cũng cần một thực đơn đầy đủ các chất dinh dưỡng nhưng vẫn kiểm soát được lượng đường trong máu. Với những nguyên tắc sau đây, người bệnh sẽ có được một thực đơn điều trị bệnh tiểu đường tuýp 2 hoàn hảo.
1/ Cân bằng lượng carbohydrates trong thức ăn
Kiểm soát carbohydrates là điều quan trọng khi xây dựng chế độ ăn cho những bệnh nhân bị tiểu đường tuýp 2. Thực phẩm có chứa lượng carbohydrates cao bao gồm: bánh mì, ngũ cốc, gạo, mì, lúa mạch, các loại đậu, một số rau củ như khoai tây, khoai lang, ngô…
Chỉ số đường huyết thực phẩm GI là một công cụ hữu ích để giúp lựa chọn thực phẩm nên ăn khi bị bệnh tiểu đường. Dựa trên các thực phẩm ảnh hưởng tới đường huyết sau ăn, GI được chia theo thang điểm từ 0 – 100 tương ứng với khả năng làm tăng đường huyết cao dần. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo, người bệnh tiểu đường nên cân bằng giữa các thực phẩm có GI thấp (GI dưới 55) và cao sẽ giúp kiểm soát đường huyết vừa phải và duy trì ở giá trị ổn định, tránh lượng đường huyết tăng cao hay hạ xuống quá thấp.
2/ Hạn chế sử dụng chất béo (lipip) không lành mạnh
Tiểu đường là một trong những căn bệnh gây ra biến chứng làm tăng nguy cơ bị bệnh tim. Chính vì vậy, trong thực đơn hàng ngày, người bệnh nên cắt giảm các thực phẩm có chứa chất béo không lành mạnh (chất béo bão hòa và chất béo trans) sẽ giúp làm giảm thiểu rủi ro mắc phải căn bệnh này.
Các thực phẩm chứa chất béo bão hòa mà bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 nên tránh như pho mát, thịt bò, các loại sữa chưa tách béo, đồ nướng, chiên xào… Chất béo trans hay chất béo hydro hóa thường có trong các loại thực phẩm đóng hộp, thực phẩm chế biến sẵn.
3/ Không nên ăn thực phẩm chứa Protein (chất đạm) quá nhiều
Protein là một trong những thành phần giúp tăng cường khả năng miễn dịch và phục hồi các tổn thương của cơ thể. Bạn có thể bổ sung nguồn protein từ các loại thịt, đậu, trứng, cá, sữa tách béo và các loại đậu.
Mặc dù protein không trực tiếp làm tăng đường huyết nhưng nếu ăn quá nhiều chất béo, thịt mỡ có thể làm tăng cường nồng độ natri và cholesterol, gây bất lợi cho sức khỏe người bệnh. Đặc biệt, với những bệnh nhân gặp phải các biến chứng tim mạch do bệnh tiểu đường gây ra thì việc ăn quá nhiều thịt, lòng đỏ trứng gà hoàn toàn không có lợi cho sức khỏe của người bệnh.
4/ Nên ăn các loại trái cây với lượng vừa phải
Những bệnh nhân tiểu đường thường rất lo lắng rằng trái cây có vị ngọt, khiến bệnh tình nặng hơn. Tuy nhiên, các chuyên gia dinh dưỡng cho biết, độ ngọt của trái cây không quyết định đến việc có làm tăng đường huyết sau ăn hay không mà phải dựa vào hàm lượng đường glucose. Chính vì thế, người bệnh tiểu đường hoàn toàn có thể ăn tất cả các loại trái cây khác nhau nhưng nên ăn với một lượng vừa phải, không nên ăn quá nhiều.
Người bệnh tiểu đường tuýp 2 nên ăn các trái cây có chỉ số GI thấp như bưởi, cam, táo, dâu tây lê, xoài, thanh long,… Mỗi ngày có thể ăn 1 – 2 phần trái cây tương đương với 150g hoặc nắm được trong lòng bàn tay. Nên ăn trái cây xen kẽ thành các bữa ăn phụ, không nên sử dụng trái cây ngay sau khi ăn.
5. Các loại rau, củ, quả nên và không nên ăn
Tinh bột cũng có mặt trong nhiều loại rau củ quả phổ biến như khoai tây, ngô… Những loại rau này không có hại cho cơ thể nhưng có chứa tinh bột nhiều hơn các loại rau, củ quả khác. Vì vậy, bạn nên dùng một cách hạn chế sử dụng.
Bạn có thể thay thế bằng các loại rau giàu vitamin, khoáng chất, chất xơ bao gồm hầu hết các loại rau có màu xanh lá cây như: Măng tây, cà rốt, củ cải, cần tây, dưa chuột, hành, ớt, rau cải mầm, cà chua,…
6. Cắt giảm muối trong quá trình chế biến thức ăn
Natri có trong muối và các thực phẩm như sò, trứng, sữa,… sẽ khiến cơ thể tăng giữ nước, gây tăng huyết áp, không có lợi cho người bệnh tiểu đường.
Một chế độ ăn giảm muối (không quá 2300mg/ngày, tương đường 1 muỗng cà phê) có thể kiểm soát được huyết áp. Chính vì vậy, bệnh nhân bị tiểu đường nên chú ý đến lượng muối khi chế biến các loại thức ăn khác nhau.
7. Bổ sung vitamin và khoáng chất
Một số thuốc trị tiểu đường tuýp 2 khi sử dụng lâu dài có thể làm giảm hàm lượng vitamin B12. Đây là vitamin có vai trò quan trọng trong việc tạo máu, thiếu hụt vitamin B12 có thể dẫn tới tình trạng hoa mắt, mệt mỏi, xanh xao, ngất xỉu,…
Người bệnh tiểu đường được khuyến cáo nên sử dụng nhiều thực phẩm chứa vitamin B12 trong các loại rau, củ, quả có màu xanh, sữa, cá, các loại dầu thực vật… Ngoài ra, những thực phẩm giàu magie có trong ngũ cốc nguyên hạt, đậu nành, rau cải xanh… đã được nghiên cứu có khả năng điều hòa huyết áp và tốt cho sức khỏe của những bệnh nhân bị tiểu đường tuýp 2.
LỜI KHUYÊN CỦA CHUYÊN GIA DINH DƯỠNG
Để có một chế độ ăn uống lành mạnh, bạn cần phải biết được những loại thực phẩm làm ảnh hưởng tới đường máu. Bên cạnh đó, người bệnh nên ăn những loại thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp để dễ dàng kiểm soát bệnh tiểu đường tuýp 2 tốt nhất.
+ Chất bột, đường có trong ngũ cốc, bánh mì, lúa mạch, bánh kẹo, sữa, trái cây, các loại củ quả,… có khả năng làm tăng nhanh đường huyết sau ăn hơn những thực phẩm khác.
+ Protein và lipid không làm ảnh hưởng trực tiếp đến đường huyết, nhưng chúng có thể thúc đẩy nguy cơ xuất hiện biến chứng tiểu đường.
Theo hướng dẫn từ Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ, đường huyết bình thường của người bệnh tiểu đường nên ở trong khoảng 80 – 130mg/dl (4.4 – 7.2mmol/l) trước bữa ăn và ít hơn 180mg/dl (10mmol/l) sau ăn 2h.
+ Bệnh nhân bị bệnh tiểu đường tuýp 2 nên chú ý đến vấn đề này để có thể kiểm soát lượng đường huyết trong máu tốt nhất. Bên cạnh đó, người bệnh nên sử dụng loại đường dành riêng cho những bệnh nhân bị tiểu đường để an toàn cho sức khỏe. Bạn có thể tham khảo bài viết: 6 loại đường dành riêng cho bệnh nhân tiểu đường, để biết được loại đường nào phù hợp với bản thân mình.
Hy vọng với chế độ ăn cho người bị tiểu đường tuýp 2 từ chuyên gia dinh dưỡng sẽ giúp bạn đọc có thể dễ dàng xây dựng cho bản thân mình một thực đơn phù hợp. Bên cạnh chế độ ăn uống điều trị bệnh, người bệnh cũng nên thăm khám định kỳ để có thể kiểm soát bệnh tốt nhất.
→ Có thể bạn quan tâm:
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!